Het is een misvatting dat iedereen kan schrijven. Dat weet ik natuurlijk al lang maar ik werd er deze week weer eens even bij bepaald. Een geïnterviewde had zo zijn eigen idee bij hoe het verhaal geschreven moest worden. En toen mijn resultaat onvermijdelijk niet overeenkwam met zijn wens, maakte hij gewoon zijn eigen versie van het verhaal. Met de opdracht dat het zo geplaatst mocht worden en anders niet. Jammer genoeg deugde er geen hout van zijn maaksel. Nog afgezien van stijl- en spelfouten. Maar zie dat iemand maar eens aan het verstand te peuteren. Is ook niet gelukt. Bij één op de zoveel interviews gaat het zo. Dat mensen niet boven het onderwerp staan, maar het onderwerp wórden. En zich er zó mee identificeren dat ze niet dulden dat het een verhaal wordt, opgetekend met de pen van een ander. ‘Dank voor je begrip’, mailde deze meneer aan het einde van een monoloog waarin hij redenen mijn kant opzond die moesten staven dat zijn versie van het verhaal prima was (‘Iedereen die ik het heb laten lezen vond dit’.) Helaas voor deze meneer begreep ik helemaal niks. Ik begreep alleen dat ik ontzettend zin had om iets onzacht op zijn hoofd te laten neerkomen.
Gelukkig is er een lichtpuntje voor hen die niet kunnen schrijven. Want schrijven kun je wel leren. Tenminste, dat houd ik de mensen altijd voor die mijn trainingen volgen. Schrijven is een ambacht. Net als schoenlappen en sleutels maken. Het is wel handig als je talent hebt, maar 90% is oefenen, oefenen, oefenen. Toch kan die 10% talent of liever het gebrek eraan je nog behoorlijk dwars zitten. Daar kwam ik onlangs achter toen iemand zonder enig talent bij mij een schrijftraining deed. Na twee minuten, de training zou nog vele lange uren duren, was het voor mij duidelijk: dit was ‘m niet en dit zou ‘m ook niet worden. Helemaal ontluisterend als je bedenkt dat deze mevrouw een afgeronde opleiding journalistiek op zak had. Haar docenten moeten zich kapot schamen. Heeft nou niemand van hen de moed gehad haar te zeggen dat ze kon worden wat ze wilde – behalve schrijver? Maar niet getreurd, bedrijven die de teksten van zo iemand inkopen, verdienen niet beter. Binnenkort komen de Chinezen over ons. Dat biedt perspectieven; misschien begrijpen die er wat van.