Oost-Europese toestanden troffen we aan in de hoofdstad, tijdens de herfstvakantie. Rijen dik stonden mensen te wachten voor een winkel. Alleen lagen binnen geen eerste levensbehoeften in afwachting van half uitgehongerde mensen die de gerantsoeneerde waar konden verkrijgen tegen inlevering van voedselbonnen, maar kleren van het Amerikaanse merk Abercrombie & Fitch. Dat is kleding die je absoluut moet hebben (‘must haves’, zijn het dan ook) als je puber bent, zonder kun je echt niet verschijnen in de klas en buiten de klas al helemaal niet. Wie kleding koopt van A & F koopt geen broeken, truien of shirts, nee, die koopt een belevenis. Een belevenis waarbij je lijf hooguit als kapstok dient.
Als je het mij vraagt is het leuke kleding hoor, maar het is niets bijzonders. Behalve de prijs, die is wel bijzonder. Nog bijzonderder is ook dat mensen de A & F-spullen dus zo graag willen hebben dat ze ervoor in de rij gaan staan. Niet zomaar een rijtje, nee, een halve gracht lang. Samen met hun moeders (vaders waren er eigenlijk niet) met pinpassen en creditcards. In weer en wind. En het moet gezegd: het verbroedert om met z’n allen in de rij te staan terwijl de regen naar beneden klettert. Eerst op je hoofd, dan langzaam je nek in. ‘Kom op mam, de bui is zo voorbij en we zijn er nu toch.’ Je moet er heel wat voor over hebben, maar dan heb je ook wat.
Eenmaal binnen blijft het wel lang onduidelijk wát je dan precies hebt. Het is er namelijk aardedonker. Dat hoort natuurlijk bij de belevenis. Net als de bedwelmende A & F-geur die er wolkendik hangt en de stampende dreun die je bloeddruk opstuwt. Mijn advies zou zijn: draai het geluid zachter en doe het licht aan. Maar ik ben dan ook niet de doelgroep, denken ze bij A & F. Mis natuurlijk. Ik wil niet in die kleren lopen -het enige wat ik wil is weer naar buiten-, maar ik heb wél de pinpas in handen. Stevig ook, want als je ‘m laat vallen in dat donkere hol is dat een ramp. Je zult op handen en knieën rond moeten tasten tot je ‘m vindt. Terwijl iedereen die achter je aan het spookhuis inloopt over je heen duikelt.
Weer buiten op de stoep zie je, in het verblindende daglicht, pas goed wat je gekocht hebt. Een sterk verkoopconcept, want wie eenmaal het pand heeft verlaten, gaat echt niet weer achterin die rij staan om het vest te ruilen. En wat maakt het ook uit wat je gekocht hebt en welke kleur het heeft en of het überhaupt past. Zolang er maar Abercrombie & Fitch op staat. En dat staat erop hoor. Levensgroot. Zelfs in het donker niet te missen.