Eind mei, tijdens het weekend van Hemelvaart, in het nieuws dat een deel van de inwoners van Apeldoorn zonder gas zit en dat dit nog wel even kon duren. Dat klopte; dinsdagmorgen was er nog steeds geen gas. De mevrouw die werd geïnterviewd zei ook dat het wel ingrijpend is, zo zonder gas, want je kunt niet koken, hebt geen warm water en wilt toch ook wel eens onder de douche. Ze noemde dat laatste een eerste levensbehoefte. Ik dacht toen: ‘Maar waarom hebben we onszelf dan zo afhankelijk gemaakt van gas?’
Dat van die eerste levensbehoefte en dat die in het geding is, was afgelopen maanden vaker aan de orde, maar dan in relatie tot wateroverlast en overstromingen door langdurige regenval, toegeschreven aan klimaatverandering. Het was ook het onderwerp in de laatste Peper&Zout van dit seizoen. In het vroege voorjaar had Engeland te kampen met fikse overstromingen; recent Servië. Dan zie je hoe vernietigend water is als je er te veel in een keer van hebt en het land er niet voldoende op voorbereid is. Maar dat met bakken de hemel uitkomen is wel de toekomst, zo wordt voorspeld.
Je kunt er niet dagelijks bij stil staan wat het betekent als je geen gas of elektriciteit meer hebt, of als het water onder je voordeur door komt en je huis letterlijk onder water komt te staan. Maar het zou wel goed zijn te weten wat je moet doen als het wel zover komt. En dat weten wij niet.
In het voorjaar kwam de OESO met een onderzoeksrapport over water(on)veiligheid; eind mei had het Planbureau voor de Leefomgeving de veiligheid van de delta Nederland onderzocht en kwam met een plan. Uit beide rapporten blijkt dat we ons er maar matig van bewust zijn dat we in een delta leven, dat wateroverlast grote gevolgen kan hebben en dat we eigenlijk niet weten wat we dan moeten doen. We hebben de neiging met de auto te vluchten om vervolgens in files terecht te komen op wegen die blank staan, terwijl flatgebouwen onze nieuwe terpen kunnen zijn. En zonder stroom en gas komen we niet zo ver. Misschien moet de piramide van Maslow toch bijgesteld worden.
Gastblog van Francien Lange, programmacoördinator bij Windesheim in Dialoog